नेपाली पसलमा चिनियाँ ताला !

नवराज महतारा बुधवार, साउन ३२, २०७४ 

सिमकोट : ताक्लाकोटको भन्सार कार्यालयले गत शुक्रबारदेखि नेपाली व्यापारीले फसाएको भन्दै जथाभावी गर्न थालेपछि ताक्लाकोटमा भएका नेपालीका पसल बन्द भएका छन् । यसबाट पसल र होटेल व्यवसाय गरेर ताक्लाकोटमा बसेका नेपालीको बिचल्ली भएको छ । चिनियाँ भन्सार कार्यालयका प्रतिनिधिले जथाभावी गालीगलौज, हातपात गर्दै पसलमा भएका सामान बोरामा हाल्दा नेपालीका ११ वटा पसलका अधिकांश सामग्री जफत भएको ताक्लाकोटका व्यवसायी हेप्काका छिरिङ लामाले जानकारी दिए ।

भन्सार कार्यालय प्रनिनिधिले ताक्लाकोटमा भएका मुचुका पेमा कुन्दी लामा, लिमिका तौ लामा, कार्मा लामा र श्यामजोर लामाको पसलका सामान जफत गरेका छन् । साथै हेप्काका व्यवसायी कार्मा लामा र बुटिक लामा, केर्मीका छमु लामा, लालबहादुर लामा, खगालगाउँका पेमाजिक्मेत लामा, मुगुका दोर्जी लामा र बझाङका जगत तामाङको सामान जफत भएको भएको छ ।

चीनको भन्सार कार्यालयले नेपालीहरूलाई प्रति सीमापास एक कट्टा मैदा र सोही परिमाणका अन्य दैनिक उपभोग्य सामग्री लिन दिएको थियो । तर कार्यालयलाई दुईजना नेपाली व्यापारीले घुस खुवाएर एक हजार कट्टा मैदा र सोही परिमाणका अन्य सामान लिएपछि चिनियाँ भन्सारले जथाभावी गर्न थालेको हो । नेपालीले घुस दिएकोे सूचनाका आधारमा चिनियाँ भन्सार प्रहरीको कारबाहीमा ताक्लाकोट भन्सारका पीएन पेम्बासहित दुईजना कारबाहीमा परेका थिए । यसपछि नेपाली व्यापारीमाथि चिनियाँ भन्सार कार्यालयको ज्यादती सुरु भएको ताक्लाकोटकी व्यवसायी माया लामाले जानकारी दिइन् ।

ताक्लाकोटबाट चिनियाँ भन्सार कार्यालयलाई नेपाली व्यापारीले घुस खुवाएर मैदालगायत दैनिक उपभोग्य सामग्री ल्याएपछि यहाँका ११ नेपालीका पसलको सामान जफत भएको छ । एक सय ५० भन्दा बढी होटल तथा पसल बन्द भएका छन् ।

हरेक सीमा पासबापत एक कट्टा मैदा र सोहीअनुसारको सामानमात्रै ल्याउन पाइन्छ । तर यस्तो व्यवस्थाका कारण व्यापारिक प्रयोजनका लागि सामान ल्याउन नपाएको भन्दै लाक्पा छिरिङ लामा र तावा अटुक लामाले चिनियाँ भन्सार कार्यालयलाई प्रतिकट्टा मैदाबापत २० चिनियाँ युआन घुस दिएर एक हजार कट्टा मैदा र सोही परिमाणको सामान छाडेको सुराकीका आधारमा भन्सार प्रहरीले ताक्लाकोटका भन्सारका पेम्बा कारबाहीमा परेका थिए ।

यस कारणलाई देखाउँदै चिनियाँ पक्षले ताक्लाकोटका सबै नेपाली पसल र होटेल सिल गरेको हुम्ला उद्योग वाणिज्य संघका अध्यक्ष नाम्ग्याल तामाङले बताए । कूटनीतिक मर्यादा र स्थानीय स्तरमा भएको व्यापारिक सहमतिविपरीत ताक्लाकोट भन्सार कार्यालयले नेपाली व्यापारीमाथि ज्यादती गरेको तामाङको भनाइ छ । ‘ताक्लाकोट भन्सार कार्यालयको ज्यादतीविरुद्ध नेपाली व्यापारीले कूटनीतिक पहल गर्न ल्हासामा भएको महावाणिज्यदूतावास कार्यालय र भन्सार प्रहरीसमक्ष समेत उजुरीको तयारी गरेका छौं', उनले भने ।

पाँच दिनदेखि भन्सार कार्यालयले आफूहरूमाथि ज्यादती जारी राखेपछि ताक्लाकाटका नेपाली व्यापारीको संगठन कैलाश व्यापार संघ र लिमी व्यापार संघका पदाधिकारीको संयुक्त बैठकले ताक्लाकोट भन्सारका पेम्बाविरुद्ध उजुरी गर्ने निर्णय गरेको कैलाश व्यापार संघका सचिव जगतबहादुर तामाङले जानकारी दिए ।

नेपाली पक्ष बेखबर

चीन र नेपाली सिमानाबाट झन्डै दुई घन्टाको दूरीमा रहेको नेपाली सीमा सुरक्षाका लागि खटिएको नेपाल प्रहरीले भने ताक्लाकोटमा नेपाली व्यापारीमाथि भएको ज्यादतीबारे अनभिज्ञता प्रकट गरेको छ । ताक्लाकोटमा नेपाली व्यापारी माथि चिनियाँ भन्सारले गरेको ज्यादतीबारे आफूलार्य कुनै खबर नआएको हुम्लाका सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारी ऋद्धिप्रकाश सिटौलाले बताए ।

हवाई टिकट नपाउँदा सर्वसाधारणलाई सास्ती

नवराज महतारा मंगलवार, साउन ३१, २०७४

सिमकोट: हुम्ला रोडिकोटकी निरुता शाहीको सुत्केरी हुने समय भदौ १ गतेलाई दिइएको छ। घरमा सुत्केरी हुन समस्या भएपछि तीन दिन पैदल हिँडेर सिमकोट आएकी निरुताले नेपालगन्ज जान टिकट खोजेको नौ दिन भयो। तर अझै उनले टिकट पाउने÷नपाउने ठेगान छैन। काखमा चार वर्षकी जेठी छोरी बोकेर हरेक दिन सिमकोट विमानस्थलमा गए पनि अन्त्यमा टिकट नपाएर फर्कनुपरेको छ।

साउन ३२ गते मलेसियाको टिकट काटेका सर्केघार्ड गाउँपालिकाको रोडिकोट फटाकाल्नाका सब्बल छत्याल पाँच दिनदेखि टिकट नपाएपछि मलेसियाको टिकट छुट्ने चिन्तामा छन्। घरबाट आएदेखि हरेक दिन विमानस्थलमै बिताएका छन्त्याल केही गरे पनि नेपालगन्ज झर्ने हवाई टिकट नपाएपछि तारा एयरको कार्यालयबाहिर रोइकराइ गरिरहेका छन्।

कार्यालयको कामका लागि नेपालगन्ज जाने तयारी गरेका खार्पुनाथ गाउँपालिका सचिव रामबाबु यादवले पनि सिमकोट विमानस्थलमा कुर्न थालेको चार दिन भयो। चार दिनयता बिहान ७ देखि अपराह्न ५ बजेसम्म सिमकोट विमानस्थलमै बिताउने गरे पनि टिकट नपाएका यादव अझै टिकट पाउने आसमा पर्खिरहेका छन्।

निरुता, छन्त्याल र यादव त हुम्लाबाट हवाई मार्ग हुँदै बाहिरिने हवाई टिकट नपाएर हैरानी खेपेका प्रतिनिधि पात्र मात्रै हुन्। हवाई यातायातको एक मात्रै विकल्प भएको हुम्लामा निजी विमान कम्पनीले स्थानीय यात्रुभन्दा भारतीय पर्यटकलाई प्राथमिकता दिएपछि बिरामी र काम विशेषले जिल्लाबाट बाहिर जान तयार स्थानीय हप्तौंदेखि सिमकोट विमानस्थलमै अलपत्र छन्।

जिल्लाका स्थानीय यात्रुभन्दा कैलाश मानसरोवरको दर्शन गर्न आएका भारतीय तीर्थालुबाट बढी रकम पाइने भएपछि निजी विमान कम्पनी तारा एयर, सीता एयर, समिट एयरलगायतले तँछाडमछाड गरी भारतीय तीर्थालुलाई मात्रै टिकट दिन थालेपछि स्थानीय यात्रुलाई निकै समस्या परेको रोडिकोटका प्रकाश शाहीले बताए। जिल्लाका स्थानीयलाई टिकटमा विमान कम्पनीले सिन्डिकेट नै लगाएको उनको भनाइ छ। ‘सबै विमान कम्पनीले टिकट छैन मात्रै भन्छन् । केही सीमित ट्राभल एजेन्सीको फोनका आधारमा सबै टिकट रोकेर स्थानीयलाई पन्छाउने काम हुन्छ’, उनले भने।

अरूबेला स्थानीय सामग्री र यात्रुमै निर्भर हुने निजी विमान कम्पनी भारतीय तीर्थालु आएको बेला हरेक वर्ष स्थानीय यात्रुलाई समस्यामा पार्ने गरेको मुक्ति लामिछानेले बताए। पछिल्लो समय विमान कम्पनीहरूले कार्यालयभन्दा विमानस्थलको रनवेबाट मात्रै टिकट काट्ने गरेको उनको भनाइ छ। विमानस्थल सुरक्षाले सर्वसाधारणलाई विमानस्थलको गेटभित्र छिर्नसमेत नदिने गरेको रोडिकोटकी शाहीले बताइन्।

केही गरे पनि टिकट नपाएपछि सुत्केरी हुने दिन आउँदासमेत नेपालगन्ज जान नपाएपछि आफ्नो ज्यानै जोखिममा परेको उनको भनाइ छ। वैदेशिक रोजगारका लागि मलेसिया जाने तयारी गरेका सब्बल छन्त्याल नेपालगन्ज जाने हवाई टिकट नपाएपछि काठमाडौंदेखि साउन ३२ गते मलेसिया उड्ने टिकट छुड्ने चिन्ताले खाना खानसमेत मन नलागेको बताउँछन्।

भारतीय पर्यटकको चापका कारण स्थानीयलाई टिकट दिन नसकिएको तारा एयर हुम्लाकी प्रमुख सरिता लामाको भनाइ छ । स्थानीयको नाममा प्रशासन र सुरक्षा निकायका आफन्त जाने गरेको उनले बताइन्। हरेक उडानमा तीन जना स्थानीयलाई टिकट दिने गरेको र आइतबार मात्र प्रशासनको नाममा सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारी ऋद्धिप्रकाश सिटौलाका श्रीमती र छोराछोरीसहित गृह मन्त्रालयबाट आएका सातजना पठाइएको उनको भनाइ छ।

प्रशासन र गृहको नाममा मानसरोवरको दर्शन गर्न परिवार ल्याउने सरकारी अधिकारीका व्यवहारले जिल्लाका बिरामी र अत्यावश्यक काममा जानुपर्ने यात्रुलाई सकस भएको नेपाल पत्रकार महासंघ हुम्ला शाखाका अध्यक्ष अर्जुन बोहराले बताए।

जिल्ला समन्वय समितिमा एमाले–माओवादी गठबन्दन निर्वाचिन

नवराज महतारा 

साउन १९, सिमकोट । जिल्ला समन्वय समिति हुम्लाको निर्वाचनबाट एमाले–माओवादी गठबन्दनका दानबहादुर रावत नेतृत्वको टीम निर्वाचित भएकछ । 

आज जिल्ला सम्नव्य समितिमा रहेको मूख्य निर्वाचनको कार्यालयमा भएको मतदानमा एमाले–माओवादी गठबन्दनका तर्फबाट संयोजकमा एमाओवादी केन्द्रका दानबहादुर रावत, उपप्रमूखमा नेकपा एमालेका खगेन्द्र कार्की निर्वाचित भएको मूख्य निर्वाचन अधिकृत दिलनाथ रेग्मीले जानकारी दिए ।

१४ मत भएको जिल्ला समन्वय समितिको निर्वाचनमा रावत र कार्कीले १०।१० मत प्राप्त गर्नु भएको थियो भने निकटतम प्रतिद्धन्द्धी नेपाली कंग्रेसको तर्फबाट संयोजकका उम्मेरदार तक्दीर लामा र उप–प्रमूखका उम्मेरदार सुना बुढाले ४।४ मत प्राप्त गरेका छन् । 

यसैगरी समन्य समितिको सदस्यमा गठबन्दनका तर्फबाट एमाले उ्म्मेरदार जशु परियार, छेजुम लामा, अजवीर शाही र मोआवादी केन्द्रका तर्फबाट कोतन्बा लामा, दानसिंह दमाई र जीवन रावत निर्वाचित भएका छन्  । नव निर्वाचित समन्वय समितिका पदाधिकारीले आजै पद तथा गोपनियता को सपथ लिनुका साथै जिल्ला समन्वयमा आप्mना

 पदभार समेत ग्रहण गरेको जिल्ला समन्वय समितिका सचिव लोकबहादुर सुनारले जानकारी दिए । 

भष्टाचार नियन्त्रणमा  सुन्यसहनसिलता अपनाउने प्रतिवद्धता 

२० वर्ष पछि निर्वाचित जिल्ला समन्वय समितिका पदाधिकारीले साविकको जिल्ला ज  ल्वकास समिति र हालको जिल्ला समन्वय समिति माफृत हुने भ्रष्टाचार नियन्त्रण प्रति सुन्य सहनसिलता अपनाउने प्रतिवद्धता जनाएका छन् । पद तथा गोपनियताको सपथ सँगै जिल्ला समन्वय समितिमा आप्mनो पदभार ग्रहण सँगै पहिलो पटक बसेको समन्वय समितिको बैटकलले जिल्लामा लगानी भन्दा प्रतिफल निकै कम भएको ठहर गर्दै आप्mनो कार्यकालमा भ्रष्टाचार नियन्त्रयलाई प्रथानविन्दुका रुपमा लिने निर्णय गरेको छ । बैठकका सनर्णय सार्वजनिक गर्दै संयोजक दानबहादुर रावतले आप्mनो पाँच वर्षे कार्यकालमा भ्रष्टाचार नियन्त्रण गर्दै सुशासन र जवाफदेही बनाउने निर्णय गरेको बताए । मतदनमा सघायउने सबैलाई धन्यवाद दिएको बैठकले आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकको हवाई आवागमनका लागि हुम्ला र छिमेकी मुलुक चिनको स्वशासित क्षेत्र तिब्बतको सिमा हिल्सामा हेलिप्याड निर्माण गर्ने निर्णय गरेको छ । 

ज्नप्रतिनिधि बिहिनताको अवस्थामा भएको अनियमितााको समेत लेखाजोखा गर्दै जिल्लाको समृद्धीका लागि कर्मचारीतन्त्रलाई सँगै लिने बताएका उपसंयोजक खगेन्द्र कार्कीले संविधानमा उल्लेख भएअनुशार जिल्लाका सात वटै गाउँपालिकासँग समन्वय र आवश्यक परे प्राविधिक सहयोग गर्ने प्रतिवद्धता व्यक्त गरे ।