Saturday, January 17, 2015

डिभी परेर अमेरिका पुगेका युवकले ‘सुसाइड नोट’

अरुलाई विकास, राजनीति र जिउने आधार सिकाउँदै हिँड्ने युवकले आफैंले मृत्यु रोजे’
- भोलाराज पौडेल / नुवाकोट 
‘मेरो बारे उनले सोधे मर्‍यो भनिदिनु’
मेरो बारे उनले सोधे मर्‍यो भनिदिनु
मर्ने बेला तिम्रो खोजी गर्‍यो भनिदिनु
खुसी हुनु जीवनमा नरोई बस्नु अब,
धर्तीबाट अन्तै बसाई सर्‍यो भनिदिनु
तिम्रो बाधा अड्चन सबै पन्छियो नि अब 
उनको लागि ठूलो खड्को टर्‍यो भनिदिनु
बोझ अब हुन्न उनलाई एकछत्र राज
उनको लागि ठूलै चिठ्ठा पर्‍यो भनिदिनु
सम्झिएर आफन्तले बिष्णु खै त भन्लान् 
उनकै यादमा कुहियर झर्‍यो भनिदिनु 
मेरो बारे उनले सोधे मर्‍यो भनिदिनु 
मर्ने बेला तिम्रो खोजी गर्‍यो भनिदिनु
बिष्णुहरि भण्डारी 
थानसिङ–८, नुवाकोट 
हाल- Virginia USA, 26 February 2014
झण्डै एक वर्षअघि आफ्नो फेसबुकको वालमा पोष्ट गरेको माथिका पंक्तिहरु हो, नुवाकोट थानसिङ घर भइ अमेरिका बस्दै आएका विष्णुहरि भण्डारीको । विष्णुहरिले लेखेको यो पंक्ति एक वर्षपछि उनको जीवनमा ठ्याक्कै मेल खाएको छ । उनले अक्षरमार्फत जुन आशय पोखेका थिए, त्यो आशय पूरा गरेका छन्, अर्थात उनले मृत्यु रोजेका छन् । अर्थात एक बर्षअघि नै फेसबुकमा उनले पोष्ट गरेको यो पँक्ति आज ‘सुसाइड नोट’ बन्न पुगेको छ । मानौं, एक बर्षअघिदेखि नै उनी जीवनदेखि विरक्त थिए । र, फेसबुकमा यस्ता विरह पोखिरहन्थेः
खुसी हुनु जीवनमा नरोइ बस्नु अब,
धर्तीबाट अन्तै बसाई सर्‍यो भनिदिनु
साँच्चै विष्णुहरिले यो धर्तीबाट बसाई सरेका छन् । उनले १५ जनवरीमा यो संसारबाट बिदा भए । दुई वर्ष अघि डिभी परेर अमेरिका पुगेका विष्णुहरिको मृत्युको खवरले भण्डारी परिवारसहित अहिले सिंगो गाउँ नै शोकमग्न भएको छ । लामो समय विद्यार्थी आन्दोलनमा सक्रिय भण्डारी श्रीमती र एक छोरीसहित दुई वर्ष अघि अमेरिका गएका थिए । पाँच महिना अघि मात्रै कान्छी छोरीको जन्म भएको थियो ।
Bishnuhari-bhandari-USA1
थानसिङ गाविस वडा नं. ८ छापथोक स्थायी घर भएका उनी नेपाल विद्यार्थी संघमा लागेर सक्रिय राजनीतिमा थिए । अमेरिकाको भर्जिनियाको वुडब्रिजमा बसोबास गर्दै आएपनि राजनीतिमा उनको उत्तिकै सक्रियता थियो । ३४ बर्षीय भण्डारीको वुडब्रिजस्थित आफ्नै डेरामा जनवरी १५ तारिखको बिहान ४ बजे मृत्यु भएको हो । उनले बाथरुममा झुण्डिएर आत्महत्या गरेको बताइएको छ । उनी नेपाली काँग्रेसको भातृ संगठन नेपाल बिद्यार्थी संघ तथा जनसम्पर्क समिति भर्जिनिया शाखामा समेत आवद्ध थिए । जेठो छोरा विष्णुको निधनको खवरले ६६ बर्षीय पिता भैरवप्रसाद भण्डारी अर्धमुर्छित अवस्थामा छन् । स्थानीय दीपक भण्डारी भन्छन्, ‘परिवार शोकमा छ, यस्तो अकल्पनीय घटना सुन्नुपर्दा पूरै गाउँ नै स्तब्ध छ ।’ उनको एक भाइ, आमा घरमा छन् । एउटी बहिनीको विवाह भइसकेको छ ।
भण्डारीको मृत शरीरलाई प्रिन्स अस्पतालमा परीक्षणको लागि राखिएको बताइएको छ । नेपाल विद्यार्थी संघका केन्द्रीय सदस्य तथा नेविसंघ नुवाकोटका पूर्व उपाध्यक्षसमेत रहेको भण्डारी अमेरिकामा स्थायी बसोबास गर्ने सोचले नगएको नेविसंघ नुवाकोटका माधव रिजाल बताउँछन् । ‘अमेरिकामा कुनै विषयमा पीएचडी गरेर नेपालमा सक्रिय राजनीति गर्ने उनको योजना थियो,’ रिजालले भने– ‘मृत्युको खवरले स्तब्ध छु ।’
मिलनसार स्वभावका भण्डारीले माध्यमिक तहसम्मको पढाई गाउँकै महेन्द्र उच्च मावि थानसिंबाट गरेका हुन् । त्यसपछि उनले काठमाडौंमा बसेर एमएडसम्मको अध्ययन पूरा गरे । उनी ग्रामीण आदर्श बहुमुखी क्याम्पसको स्ववियु सभापतिसमेत भइसकेका थिए ।
उनलाई नजिकैबाट नियालिरहेका हाम्रो विकास वैंकका सञ्चालक प्रल्हाद पन्त पनि मृत्यु खवरले पीडा महसुस भएको बताउँछन् । ‘अरुलाई विकास, राजनीतिक र जिउने आधार सिकाउँदै हिँड्ने भाइ आफैंले मृत्यु रोज्यो,’ पन्त भन्छन्– ‘नुवाकोटले एउटा होनाहार उर्जाशील युवा गुमाएको छ ।’
‘८/१० वर्ष अमेरिका बसेर केही आर्थिक उन्नति भएपछि नेपालमै सक्रिय राजनीति गर्ने सोचका साथ स्थापित हुनका लागि मात्र विदेश गएका उनी किन कमजोर भए र मृत्युलाई जित्न सकेनन् ? म आफै आश्चर्यमा छु ।’– उनले भने ।
नेपाली कांग्रेसभित्र स्पष्ट देखिएको दुई गुटबाट पार्टीको हित गर्दैन भन्ने भावना बोक्ने भण्डारी दुवै गुटका प्रिय रहेका त्रिशूली खवर साप्ताहिकका सम्पादक ध्रुवकुमार रावल बताउँछन् । उनले जिल्लाभित्रका महत र केसी पक्षीय गुटको राजनीति बन्द गर्न दवाव दिने गरेको रावल बताउँछन् ।
शनिवार नेपालबाट संचालित दैनिक नेपाल डटकम लगायतका अनलाइनहरुले भण्डारीको रहस्यमय मृत्यु भएको खवर प्रकाशन गरेका छन् । तर, उनले मृत्युको बाटो किन रोजे ? रहस्यमय मृत्यु कसरी भयो ? खुलेको छैन । उनको मृत्युको पछाडि पारिवारिक मतभेद र आर्थिक कारण रहेको हुनसक्ने परिवारको आशंका छ
उनको मृत्युमा नेविसंघ नुवाकोटले गहिरो शोक वक्तब्य जारी गर्दै संगठनलाई अतुलनीय क्षति भएको जनाएको छ । संघका अध्यक्ष उत्तम पाठकद्वारा जारी विज्ञप्तीमा शोक सन्तप्त परिवारमा समवेदना व्यक्त गर्दै परिवर्तनको आन्दोलनमा सक्रिय योद्धा गुमाएको उल्लेख गरिएको छ ।
- See more at: http://dainiknepal.com/2015/01/34375.html#sthash.HRapzbSF.s4OXTNUP.dpuf

कालीकोटमा पत्रकारितामा पछिल्लो विकास

रुपेन्द्र ऐडी
संचारको दुनियामा विकासले गति लिइरहेको अवस्थामा कर्णालिमा पत्रकारिताको विकासका लागि अग्रज पत्रकारहरुले रचेको ईतिहासमा अहिलेका यस पुस्ताका पत्रकारहरुले जान्न चाहेको तर गर्न नसकेको पाइएको मलाई महसुस भएको छ । सिंगो कर्णालिमा रहेका पत्रकारहरुले विगत देखि अहिले सम्म गरेको त्यागले कर्णालि अंचल पनि पत्रकारिता क्षेत्रमा विकासको खुट्किलोमा अघि बढ्ने तरखरमा रहेको छ । वास्तवमा कर्णालि अंचलको कालीकोट जिल्लामा पत्रकारिताका क्षेत्रमा ठुला मिडिया स्थापना गरेर सम्भव पनि भएन र गर्ने आंटमा नगरेको अवस्था पाईन्छ हुंदा पनि त्यहि हो । आम्दानिको मुख्य श्रोत नै भै दिएको भए अहिले सम्म उद्योगको रुपमा मिडियाको विकास हुने सम्भव नै थियो होला । वास्तवमा पत्रकारिताबाट कमाई भन्दा पनि पत्रकारिताको धर्मलाई आत्मसाथ गरेर नै होला कालीकोट जिल्ला जस्तो विकट मानिएको क्षेत्रमा नवराज शर्मले कर्णालिको पहिलो साप्ताहिक पत्रिका निकाल्नु भयो यो नै ठुलो देन हो र कसैले पनि नकार्न पनि सक्दैन । कालीकोट जिल्लाबाट राष्ट्रिय मिडियामा समाचार लेख्ने तर संचार उद्यमीका रुपमा कालीकोटमा स्थापित गर्नका लागि गरेको अथक प्रयासको प्रशंसा गर्नै पर्छ । 

हामी जस्ता युवा पुस्तामा केही गरौं र गर्न सकिन्छ भन्ने आंट भएका हरु जस्तै नवराज शर्मालाई लिन सकिन्छ । जिल्लामा पत्रकारिताको क्षेत्रबाट आफ्ना दर्ज गराउन सफल अग्रज पत्रकारलाई अहिले भोलि पनि सलाम गर्नै पर्छ । नेपाल पत्रकार महासंघको पहिलो जिल्ला अधिवेशन कालीकोट जिल्लाको प्रतिमाचोकमा उद्घाटन गरियो ।जुन कार्यक्रममा तत्कालिन सहयाक प्रमुख जिल्ला अधिकारी मणि कुमार पोख्रेलले आफ्नो मन्तव्यको क्रममा कालीकोटको पत्रकारिताको अवस्था सदरमुकाम मान्मा बजार देखि ताडिी सम्म भैरहेको भन्ने मन्तव्य राखि रहंदा मलाई कस्तो कस्तो अर्कै महसुस भैरहेको थियो किन होला ?तर मैले बुझ्दै कुरा त्यसो पो रहेछ । शसस्त्र द्धन्द्ध ताका संचारको विकास भएको थिएन । त्यस पछि भएको संचारको विकासले धेरै ढोका खुलाएको थियो र हो पनि । तर जिल्लाको पत्रकारिताको विकास सदरमुकाममा नै कायम रहन गयो जहां ग्रामिण वस्तिमा वास्तविक पिडा र कथा व्यथाहरु आउन भने सकेनन् अहिले पनि आउन सकेको छैनन् । जिल्ला सदरमुकाम केन्द्रित पत्रकारिताको विकास दुर्त गतिमा भएको छ । सो को विस्तार हुन नितान्तै आवश्यक रहन गएको छ । कसै कसैले भन्ने गर्लान कस्ले गरेको छ ग्रामिण पत्रकारिता र कस्ले गरेको छैन गांउका समाचारहरु । तर मलाई के लाग्छ भने कालीकोट जिल्ला आफैमा सानो जिल्ला हो ।त्यसैमा पनि पत्रकारिताका क्षेत्र तथा मिडियाको विकास हुने क्रम जारी छ । कालीकोट जिल्लामा चार चार वटा सामुदायिक एफ एमको विकास होला भन्ने कसैले सोचेको पनि थिएन होला तर भएर छाडे अझै हुने क्रममा रहेका छन । पत्रकारिताका लागि जिल्ला सदरमुकाम केन्द्रित हुने अवस्थाका कारण जुन आवाजहरु आउनु पर्ने हो त्यो भने आउन सक्ने अवस्था देखिदैन । कालीकोटमा अहिले तिन वटा साप्ताहिक,एक दैनिक पत्रिका,दुई वटा सामुदायिक रेडियो र भर्खर शुरु भएको कर्णालि संचार अनलाईन पत्रिका संचालनमा रहेका छन । जिल्लाको समग्र विकास संगै संचारको विकास एक पछि अर्काे गतिमा गएको पाइए पनि पत्रकारितामा गुणस्तरियताको आवश्याक रहेको छ । पत्रकारिताको क्षेत्रमा विकास संगै पत्रकारहरुको विकास गर्न पनि त्यतिकै जरुरी देखिएको छ । पत्रकार संगै हिंड्दैमा पत्रकार भनि हाल्नु पर्ने र पत्रिका बांडदैमा पत्रकारको फुलि लगाएको महसुस गरेर नाक फुलाउदै जानु पनि ठिक होईन । एक जमानामा पत्रकार महासंघको क्रियासिल पत्रकार र श्रमजिवि पत्रकार भनेर धेरै चर्चा पनि आयो के त्यो सहि थियो भने पत्रकारिताका लागि कस्ले ज्यान त्यागेर पारिश्रमीक विना नै  काम गरेका छन । अवस्या पनि छैनन् । अहिले व्यवसायिक पत्रकारिताको विकास नै पहिलो हुन आंउछ र आउनु पर्ने पनि हो । संचारको विकासले विश्व नै एक गांउको रुपमा विकास भएको पाइएका कारण कालीकोट जिल्ला पनि कर्णालिको मुख्य क्षेत्र तथा नाकामा रहेकाले मुल गेटमा पत्रकारिताको क्षेत्रमा यसले फड्को मार्न पनि त्यतिकै खांचो रहेका छ । पत्रकारिताका क्षेत्रमा कर्णालिको जुम्लाले गरेको विकासको तुलनामा कालीकोट पछि मानिएको भए पनि कालीकोटको विकासका लागि कालीकोटका पत्रकारहरु र संचार माध्यमहरुल विकास गर्न जरुरी रहेको छ । कालीकोटमा एक पछि अर्काे मिडिया संचालनमा आउनुले पनि पत्रकारिताको क्षेत्रमा विकासको क्रम बढ्दै गएको मानिन थालिएको छ । 

जिल्लामा पत्रकार महासंघले थालेका हरेक क्रियाकलाप र गरेको कार्यक्रममा जिल्लाका राजनैतिक दल,्विभिन्न पेशामा संलग्न सरोकारवाला निकायहरुले खेलेका भुमिकाको उच्च कदरका साथ व्यवसायिक पत्रकारिताका लागि महासंघले थालनि गर्ने क्रियाकलापमा भर पर्नु पर्ने हन्छ । कालीकोट जस्तो सानो जिल्लामा मिडियाको स्थापना संग गुणस्तरमा जोड दिनु टड्कारो आवश्याक रहेको छ । कालीकोट जिल्लामा अनलाईन पत्रिका समेत सुचारु हुनु आफैमा सौभाग्य मानिनु पर्छ । जहां दुई वर्ष पुग्न लागि सक्दा पनि विद्युत नवन्नु , कयौं स्थानमा सडक यातायातको काम शुरु गरे पनि अधुरै रहनु लगाएतका साधनको अभाव झेलि रहेको भए पनि संचारमा विकास भएको छ । यस्लाई विकास र दिर्घकालिन रुपमा लिन र राख्न सक्नु ठुलो कुरा हुन आंउछ । कालीकोटमा पत्रकारिताको विकास कहां र कसरी भयो भन्ने बारेमा अंश गत रुपमा खोजि गरेर आगामी दिनमा अनलाईन मार्फत अघि बढ्ने छु भन्ने विश्वासका साथ कर्णालि संचार डट कम पत्रिकाको स्थापना गरिएको छ यसमा यहांहरुको रचनात्मक आबश्यक सल्लाह सुझाव तथा प्रतिक्रियाका लागि अनुरोध गर्दछु ।
साभार

Featured Post

होली !

मिति २०७२ चैत ९ गते सिमकोट  आज सबले मनाए रे, रङ्गे पर्व होली तिमले पनि बिर्सीएछेउ, सम्बन्धको झोली लडो बढ्यो देउता छोड्यो, उखान गर्थे ...